Uluslararası Madencilik Sonrası Faaliyetler Sempozyumu, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sezai Karakoç Kültür Merkezi’de açılış merasimi ile başladı.
Saygı duruşunda bulunulmasının akabinde İstiklal Marşı’nın okunduğu açılış merasiminin birinci konuşmasını Maden Mühendisleri Mesleki Gelişim Derneği Başkanı Halim Demirkan gerçekleştirdi.
Madencilik sonrasını anlatmadıkları için halktan bir reaksiyon olduğunu anladıklarını söz eden Demirkan, güzel örneklerle madencilik sonrasında yapılanları anlatan bir hareket oluşturmayı amaçladıklarını aktardı.
Zonguldak’ın Türkiye’deki endüstriyel madenciliğin sahibi olduğunu; sempozyumu Zonguldak’ta bu hedefle gerçekleştirdiklerini tabir eden Demirkan, şöyle dedi:
“Hepimizin bildiği üzere madencilik olmadan olmuyor. Ancak biz bunu halka ne derece anlatabiliyoruz dedik. Aslında madencilik sonrasını anlatmadığımız için halkımızdan bir reaksiyon olduğunu anladık. Zira beşerler bilmediği şeylerden korkuyorlar. Biz de dedik ki bu mevzu yaptığımız düzgün örnekler madencilik sonrasında yaptığımız düzgün örnekleri de gösterip uygun olmayan örneklere karşı bir hareket oluşturalım dedik. Madencilik sonrası faaliyetlerin dört ayağı var. Geri kazandırma, atık idaresi, endüstriyel miras ve sosyo ekonomik faaliyetler. Bizde bunu düşünürken derneğimizin Avrupa’da da kurduğumuz bir dernek var. Fakat Avrupa’da bu iş tabiata geri kazandırma, atık idaresi çözülmüş. Madencilik çok fazla kalmadı, onlar artık endüstriyel miras ve sosyo iktisada geçmişler. Biz de dedik ki endüstriyel mirastan başlayalım. Endüstriyel mirasın sahibi Türkiye’deki madenciliğin endüstriyel madenciliğin sahibi Zonguldak’ta karar kıldık.”
TOBB Türkiye Madencilik Meclisi Başkanı İbrahim Halil Kırşan, pandemi sonrası yaşanan gelişmelerin yerli ve ulusal ham husus olan madenlerin stratejik kıymetini bir sefer daha ortaya koyduğunu anlattı.
Kırşan, “Pandemi sonrası dünyada baş gösteren gelişmeler, meydana gelen jeopolitik riskler ve global iklim değişikliği bağlamında birçok bölümdeki paradigma değişikliği tedarik zincirinde yaşanan problemler güç ve emtia fiyatlarındaki yükseliş ve daralmalar; yerli ve ulusal ham hususumuz olan madenlerin stratejik ehemmiyetini bir defa daha ortaya koymuştur. Tedarik zincirinin birinci halkası olan madenleri temin etmeden endüstride çarkların dönmesinin mümkün olmadığı, içinden geçtiğimiz konjonktürde bir sefer daha ortaya çıkmıştır. Öte yandan global iklim değişikliği bağlamında daha yaşanabilir bir dünya için pak ve yeşil gücün konuşulduğu şu günlerde dünyada güçte birtakım madenlerin değişim ve dönüşüm için kritik rol oynayacağı ve bu madenlere daha fazla gereksinim duyulacağı tartışmaya uzak bir gerçektir” dedi.
Sanayi İhtilali’nden sonra madencilik dalının günümüzde de rolünü dürmeye devam ettiğini söz eden Kırşan, “18. Yüzyılda Avrupa’da başlayan Birinci Sanayi İhtilali’nden kömürün üretimiyle madencilik bölümü günümüzdeki sanayi ihtilalinde de sanayinin sağladığı kritik minerallerle bu rolünü sürdürmeye devam etmektedir. Bilhassa güneş panelleri, rüzgar tribünleri, batarya teknolojileri ve elektrifikasyon teknolojilerinde temel olan minerallerin üretilmesi ve işlenmesi noktasında madencilik dalı stratejik bir ehemmiyet taşıdığı bir gerçektir” tabirlerine yer verdi.
ZBEÜ Rektörü Prof. Dr. İsmail Hakkı Özölçer; 1924 yılında Yüksek Maden Mühendislik Mektebi olarak kurulan üniversitenin kömür madenciliği kültürü ile iç içe olan Zonguldak’ta bilimin, tekniğin her basamağında ulusal ve milletlerarası mecralarda isminden kelam ettirdiğini anlattı.
Doğal kaynakların çıkarılmasında mahallî halkın muhtaçlıkları ve beklentilerinin göz önünde bulundurulmasının, kültürel mirasın korunmasının sağlanması gerektiğini tabir eden Özölçer şöyle dedi:
“Üniversitemiz bilimin, tekniğin, iktisat ve kültürün her kademesinde faal çalışmalarıyla ulusal ve milletlerarası mecralarda isminden kelam ettirmektedir. Bu aktifliğin 1924 yılında Yüksek Maden Mühendislik Mektebi olarak kurulan bugün 100. yılını gururla kutladığımız üniversitemizde ve kömür madenciliği kültürü ile iç içe bir ömrün sürdürüldüğü kadim kentimiz Zonguldak’ta düzenlenmesi epey değerlidir. Madencilik, ekonomik açıdan büyük katkılar sağlaya lakin uzun vadede çevresel ve toplumsal meselelere yol açabilen bir faaliyettir. Doğal kaynakların çıkarılması sırasında ekosistemler ziyan görebilir. Su kaynakları kirlenebilir ve lokal toplulukların hayat kalitesi olumsuz etkilenebilir. Bu nedenle madencilik faaliyetleri sona erdiğinde madencilik alanlarının etrafa ve topluma yine kazandırılması büyük ehemmiyet arz etmektedir. İşte bu basamakta düzgünleştirme süreci yalnızca çevresel tesirlerin azaltılmasıyla kalmaz birebir vakitte ekonomik ve toplumsal istikametten de sürdürülebilir kalkınmayı maksatlar. Tabiata tekrar hayat vermek ve insanların ekonomik, toplumsal olarak desteklenmesi bu sürecin temel bileşenlerindendir. Ayrıyeten düzgünleştirme yalnızca fizikî etraf ile düşünülmemelidir. Mahallî halkın muhtaçlıkları ve beklentileri göz önünde bulundurulmalıdır. Kültürel mirasın korunması, nitelikli eğitim programları yeni iş fırsatları oluşturmak ve toplulukların karar alma sürecine iştirakleri da sağlanmalıdır. İşte bu çerçevede sürecin faal bir biçimde yürütülmesinin hem çevresel hem de toplumsal açıdan olumlu sonuçlara vesile olacağı aşikardır. Üniversitemiz ve Maden Mühendisleri Gelişim Derneği işbirliğinde Zonguldak’ta gerçekleştirilen Milletlerarası Madencilik Faaliyetleri Sonrası Sempozyumu da madencilik sonrası uygunlaştırma ve kültürel miras süreçleri incelenecek bu alanda uygulanan en yeterli usuller ortaya çıkartılmaya çalışılacaktır.”
Zonguldak Vali Yardımcısı Turgut Subaşı kentin kadim bir kültürü olduğunu, 100 yıldan fazladır kömürün çıkartıldığını hatırlattı.
Subaşı, “Her bölgenin her yörenin öne çıkan bölümü yada konuşulan bahisleri var. Burada da en çok konuşulan madencilik mevzusudur. Çalışanların karşılaştığı risklerdir. Üretilen eserlerin piyasa bedellerinin artması, eksilmesi üzere ekonomik boyutlarıdır. Tüm bunlar tartışılıyor. Zonguldak’ın kadim bir kültürü var. 100 yıldan daha fazla çıkarılıyor. Madencilik ve madencilik sonrası dünyada ve ülkemizde tartışılan bahislerin başında. Burada sempozyumda Türk Madenciliğinin mevcut durumu, mevzuatlarımız, dünyadaki durum, mukayesesi hepsi incelenecek. Maden sonrası oluşan riskler yahut alınması gereken önlemler tartışılacak. Madencilik faaliyetinin bitiminden sonraki alanın tabiata yine kazandırılması, işletme sonrası oluşan endüstriyel yapıtların korunması ve tarihi olarak yeni kuşağa tanıtılması, çevresel, toplumsal, ekonomik tesirlerinin kesinlikle tartışılarak toplum faydasına düzenlenmesi gerekiyor” sözlerini kullandı. – ZONGULDAK
