ANKARA (İGFA) – Türkiye, farklı iklim ve doğal ekosistemlere sahip olması nedeniyle turnanın kuluçkaya yattığı, kışladığı ve göç sırasında konaklama alanı olarak kullandığı dünyadaki az ülkelerden biri pozisyonunda bulunuyor.
Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğünce (DKMP) kuşların göçleri, üremeleri, hayatta kalma muvaffakiyetleri üzere bilgilerin elde edilmesine yönelik halkalama ve verici takılması çalışmaları yürütülüyor.
DKMP, 2013 yılında hazırladığı Turna Aksiyon Planı ile kuşağı tehlike altında olan cinslerden olan turna popülasyonlarını nizamlı olarak takip ediyor.
Bu kapsamda, Türkiye’de birinci turna halkalama çalışması 2014 yılında DKMP’nin Almanya’dan bir sivil toplum kuruluşu ile yaptığı iş birliğiyle başladı. Üç yıl süren bu ortak çalışmanın akabinde, eğitilen ve halkacı sertifikası alan bireyler, pandemi devri hariç 10 yıldır sistemli olarak halkalama ve verici takma çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.
Bu çerçevede, Bolu, Samsun, Tokat, Giresun, Sivas, Erzincan, Erzurum, Muş, Ağrı, Iğdır, Kars ve Ardahan vilayetlerinde toplam 154 turna halkalandı, 54 bireye de verici takıldı.
TURNALAR KIŞLAMAK İÇİR MÜDAFAA ALTINDAKİ ALANLARI TERCİH EDİYOR
Verici takma çalışmaları sonucunda elde edilen bilgilerin tahliline nazaran, Sivas başta olmak üzere Ardahan, Erzurum, Erzincan, Van, Muş üzere vilayetlerde üreyen turnalarının büyük bir oranda kışlama için Kayseri’de bulunan Sultan Sazlığı Ulusal Parkı ile Adana’da bulunan Yumurtalık Lagünü Ulusal Parkı ve Akyatan-Tuzla Yaban Hayatı Geliştirme Alanlarını tercih ettikleri görüldü. Bu alanlar tıpkı vakitte milletlerarası mukaveleyle korunan “Ramsar Sulak Alanı” statüsü ile de korunan alanlar kapsamında bulunuyor.
Yapılan müşahedelere nazaran Türkiye’de Avrasya turnası (Grus grus) ve telli turna (Anthropoides virgo) olmak üzere 2 turna tipine rastlandı.
Avrupa’da kuluçkaya yatan turnalar kışı Fransa, İber Yarımadası, Türkiye, Kuzey ve Doğu Afrika’da geçiriyor. Afrika’da kışlayan turnaların değerli bir kısmı kışlama alanlarına Anadolu üzerinden geçiş yapıyor. Turnaların Batı ve Orta Anadolu üzerinden geçişleri ile ilgili 1982 yılında yürütülün ayrıntılı bilimsel çalışmada toplam 12 bin 960 birey tespit edilmişti.
YUMAKLI: “BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİMİZE SAHİP ÇIKIYORUZ”
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, biyolojik çeşitliliğin bir ülkenin serveti olduğunu belirterek, biyolojik çeşitliliği korumak için çaba gösterdiklerini vurguladı.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan turnaların korunmasına dönük önlemler aldıklarını anlatan Yumaklı, Bakanlığa bağlı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğünün bu bahiste çalıştığını lisana getirdi.
Bakan Yumaklı, alınan tedbirlerle turna popülasyonunun nizamlı takip edildiğine dikkati çekerek, “Biyolojik çeşitliliğimize sahip çıkıyoruz. Sorumluluğumuzun şuuruyla çalışmalarımız, önlemlerimiz ve yeni projelerimizle, jenerasyonu tükenme tehlikesi altında olan çeşitlere umut olmaya ve onları müdafaaya devam edeceğiz. Bilim insanlarımızın, sivil toplum kuruluşlarımızın ve vatandaşlarımızın iş birliği ile hoş sonuçlar alıyoruz. Onların korunması bu canlılara hepimizin ortak borcudur.” sözlerini kullandı.
