ANKARA (İGFA) – TBMM Dijital Mecralar Komisyonu, AK Parti Hatay Milletvekili Yayman başkanlığında toplandı.
Yayman, Türkiye için tarihi günlerden biri olduğunu vurgulayarak, “Daha evvel biz tarafları dinlemek suretiyle, dijital telif konusunun genel bir çerçevesini çizmeye çalıştık. Bugün de bu networkün, bu yönetişim masasının kıymetli paydaşlarından ve taraflarından bir tanesi Google’ı birinci kez bu seviyede, Türkiye’de dinlemiş olacağız.” diye konuştu.
Bir tarafta emek verilerek üretilen bir içerik öbür tarafta bu içeriğin müsaadesiz bir biçimde alınması, kullanılması ve yaygınlaştırılması olduğuna işaret eden Yayman, “Bu manada kurumsal olarak yapıların, şirketlerin, kurumların reklam geliri başta olmak üzere gelirlerinin azalması çok önemli bir sorun alanı oluşturmaktadır. Bizim öncelikli konuşmamız gereken bahislerden bir tanesi haberin Avrupa normlarında olduğu üzere bir telif sayılması; ikincisi, bununla ilgili Google’la ve öbür arama motorlarıyla kesinlikle bu manada bir mutabakata, bir görüş birliğine varılması ve bu mevzuda sahiden emeğin karşılığını bulmasını önemsiyoruz. Hasebiyle bugün tarafları dinleyeceğiz.” diye konuştu.
“TİKTOK’TA YAYINLANAN GÖRÜNTÜ KABUL EDİLEMEZ”
Yapay zekayı ve tesirlerini konuşmak yerine bugün dijital mecrada payalşılan bir içeriğin konuşulduğunu kaydeden Yayman, “Biz TBMM’de tüm dijital mecraları dinledik, TikTok’u da dinledik ama TikTok isminin skandallarla anılması devam etmektedir. TikTok kullanıcısı bir bayanın, toplumsal medya hesabından yayınladığı bir görüntü tüm Türkiye’yi ayağa kaldırmıştır. Sadece etkileşim almak uğruna, yalnızca dikkat çekmek uğruna, yalnızca bir farkındalık yaratmak uğruna 5 yaşındaki erkek kuzenine burada anlatamayacağım halde bir davranış içerisine girmesi, asla kabul edemeyeceğimiz uygulamalardır.” değerlendirmesinde bulundu.
Bunun toplumda bir infial uyandırdığını lisana getiren Yayman, “Ayrıca, bu paylaşımdan sonra o bayanın yaptığı savunma skandala yeni bir boyut eklemiştir. Aile ise görüntünün eski olduğunu lisana getirmiştir. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığımız bu bahse çabucak müdahale etmiş ve il müdürlüğü üniteleri, bürokrat arkadaşlar bir uyum içerisinde bu hususa el atmıştır.” sözlerini kullandı.
“YAPAY ZEKA KONUSUNDA ARAŞTIRMA KURULU KURULMASI ÇALIŞMASI VAR”
Yapay zekayı daha fazla konuşmak gerektiğini belirten Yayman, “Bu bahiste Meclisimizde de bir araştırma kurulu kurulmasıyla ilgili çalışmalar var, biz bunu çok önemsiyoruz ve önümüzdeki günlerde bu hususla ilgili daha kıymetli adımların atılacağı kanaatindeyim.” dedi. Komisyon Başkanı Yayman, Dijital Mecralar Komitesinin yaz periyodunda daha ağır çalışarak Türkiye’nin bir dijital bedeller haritasını çıkaracağını bildirerek, dijital dünyanın nedenlerini, niçinlerini, nasıllarını ortaya koymak, bu bahiste bir çerçeve çizmek istediklerini söyledi.
Dijitalleşme probleminin yalnızca kamu idarelerinin birtakım kamu siyasetleri belirlemek suretiyle yönetecekleri bir alan olmadığını lisana getiren Yayman, şunları kaydetti:
“Muhakkak, dijital mecraların kendi toplum mukavelelerini, kendi anayasalarını bireyle, toplumla ve devletle yapması gerekmektedir. Biz buna topluluk kuralları diyoruz, topluluk kurallarının tekrar belirlenmesi gerekiyor. Öbür taraftan biz özgürlüklerin sonuna kadar kullanılmasını savunmaktayız ancak burada özgürlük-güvenlik istikrarı ve kamu nizamının sağlanması konusunu çok değerli buluyoruz ve bu noktada da dijitalleşme sıkıntısının siyaset üstü bir mevzu olduğunu ve bunun Türkiye’nin geleceği olduğunu, dijitale sahip olanın geleceğe sahip olacağını bir defa daha belirtmek isterim.”
Komisyonda Google yetkilileri tarafından bilgilendirme de yapıldı.
Google Reklamcılık ve Pazarlama Limited Şirketi Hükümetle Bağlantılar ve Kamu Politikası Birimi Başkanı Tolga Sobacı, Google Arama Motoru, G-Mail, YouTube üzere hizmetlerin sahibi ve sağlayıcısı olan Google Reklamcılık’ın, ABD’de yerleşik Google LLC Şirketinden bağımsız ve başka bir şirket olduğunu belirtti.
Sobacı, “Google Reklamcılık, Google LLC’nin Türkiye’deki şubesi, hukuksal şahsı, temsilcisi yahut irtibat ofisi değildir ve Google LLC şirketine ilişkin eser ve hizmetler üzerinde rastgele bir tasarruf yetkisi bulunmamaktadır. Bu şirket 18 yıldır Türkiye’de reklamcılık, satış ve pazarlama takviyesi alanında faaliyet göstermektedir.” bilgisini verdi.
2023 sonu prestijiyle Türkiye’de 100’den fazla çalışanlarının bulunduğunu, ofislerinin İstanbul Levent’te olduğunu anlatan Sobacı, Google Türkiye olarak Türkiye’nin dijitalleşme seyahatinde Türkiye’nin her vakit yanında olmayı çok kıymetli bulduklarını ve bu seyahatte da 18 yıldır ellerinden gelen dayanağı sağlamaya çaba gösterdiklerini tabir etti.
2021’deki bir araştırmaya nazaran, Google Ekosistemi üzerinden eser ve hizmetlerin oluşturduğu 1,9 milyonluk bir istihdam olduğunu ve bu sayının 2025’te 2,3 milyona yükselmesinin planlanlandığını lisana getiren Sobacı, birebir rapora nazaran 2021’de 700 binden fazla mikro ve küçük işletmenin Google işletme profil kullanımıyla ek gelir artışı elde ettiğini söyledi.
Sobacı, “TBMM’nin gerekli gördüğü tüm alanlarda bağlayıcı yasal düzenlemeler yapma yetkisini Google olarak tanıyor ve hürmet duyuyoruz. Türkiye dahil faaliyet gösterdiğimiz tüm ülkelerde maddelere ve bağlayıcı kurallara uymakta azami çaba gösteriyoruz. Bu bağlamda, haber içerik üreticileri ve yayıncılarla görüşmelerimizi sürdürmek istiyoruz, haber alanında ortak temelli bir yaklaşımla muhtaçlıkları anlamak istiyoruz ve kapsamlı tahliller sunmak için de hazır olduğumuzu tabir etmek istiyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
“DİJİTAL TELİF KONUSU TEK BİR TAHLİLE OTURTULAMAZ”
Google Reklamcılık ve Pazarlama Limited Şirketi Hükümetle Bağlar ve Kamu Siyaseti Müdürü Duygu Yücesoy, ekonomik katkıyı kamu paydaşları, özel bölüm teşebbüsleri ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte toplumun tüm kesitine yarar sağlayacak biçimde proje ve programlarla yürüttüklerini belirterek, “Zamanında TESK’e hibe olsun, KOBİ’lerimize kredi takviyesi olsun, bundan başka olarak bakanlıklarımıza reklam kredisi dayanağı olsun, 12 milyon dolarlık bir katkıda bulunduk. Bu yalnızca maddi katkıyla hudutlu değil; tıpkı vakitte 1,5 milyon bireyin dijital marifetlerinin gelişmesi, dijital dünyaya ayak uydurması konusunda da eğitim almalarını sağladık.” sözünü kullandı.
“Biz buradaki habercilik ekosisteminin muhtaçlıklarını, beklentileri anlamak için herkesle, tüm paydaşlarımızla masaya oturmaya hazırız.” diyen Yücesoy, bu bahsin tek bir tahlile oturtulabilecek yahut tek bir konum sunulabilecek bir bahis olmadığını, her ülkenin habercilik ekosisteminin gereksinimlerinin farklı olduğunu belirtti.
Google’ın farklı duruşları olabildiğine de işaret eden Yücesoy, “O nedenle biz, ülkemizdeki muhtaçlıkları, buradaki beklentileri en âlâ biçimde anlayarak her iki taraf için de yarar ve menfaat sağlayacak tahliller konusunda istişareler yapmak üzere tüm paydaşlarımızla görüşmeye hazırız.” diye konuştu.
“TÜRKİYE’DE İHLAL EDİCİ 400 BİNDEN FAZLA İÇERİK LİSTELERDEN İNDİRİLDİ”
Telif hakkının ihlal edildiğini düşünen hak sahiplerinin form doldurması ve iletmeleri halinde, ilgili gruplar tarafından yapılan incelemeler sonucunda ihlal olduğuna kanaat getirilmesi halinde bu içeriklerin kaldırıldığını aktaran Yücesoy, “Türkiye’de 400 binden fazla içerik ihlal edici bulunan telif hakları açısından esasen listelerden indirildi.” dedi.
Toplantı, Google yetkililerinin sunumlarının akabinde milletvekillerinin sorularıyla devam etti. Google yetkilileri, TBMM Dijital Mecralar Komitesinde milletvekillerinin “dijital telif” başta olmak üzere çeşitli sorularını yanıtladı.
AK Parti Ankara Milletvekili Zeynep Yıldız, Google’ın Türkiye’den ne kadar gelir elde ettiğini ve ne kadar vergi ödediğini; Google’ın telif ödemeleri konusunda Türkiye’deki yaklaşımını; Google yetkililerinin verdiği bilgiye nazaran haber sitelerindeki 10 milyar tıklanmanın ne kadar bir kıymet oluşturduğunu; Google’ın Türkiye’deki yaklaşık kullanıcı sayısını; Google’ın KOBİ’lere 12 milyon dolarlık katkı yaptığına dair bilgiden hareketle Türkiye’de KOBİ’lere neden daha fazla katkı yapılmadığını sordu.
Google Reklamcılık ve Pazarlama Limited Şirketi Hükümetle İlgiler ve Kamu Politikası Birimi Başkanı Tolga Sobacı, Google’ın vergisel sorumluluklarını yerine getirdiğini belirterek, ödenen vergiyi şirket siyaseti gereği açıklayamadığını söyledi. Sobacı, ticari sır niteliği taşıdığından gelirlerini de paylaşamadıklarını bildirdi.
Komisyon Başkanı Yayman, Google yetkililerinin “ticari sır” diyerek açıklamadığı gelir ve vergi sıkıntısına de değinerek, “Burası bir hukuk devleti, ben buradaki milletvekillerimizin imzasını toplamak suretiyle sizden kapalı oturum talep ederim ve kapalı oturumda o bilgileri alırım.” dedi.
CHP Bursa Milletvekili Hasan Öztürk’ün “Bu şirketin sahibi kim, Google LLC’yle organik bağınız nedir?” sorusuna Avukat Gürkaynak şöyle cevap verdi:
“Google LLC’ye bu şirketlerin hepsi bağlanır sonuç prestijiyle. Hasebiyle rastgele bir küresel, multinasyonel şirketin altında farklı farklı şirketler var, onun sahipliği onun elinde, denetimi onun elinde, yapısından farklı bir yapı yok. Google İrlanda’nın fotoğrafta olmasının sebebi Google İrlanda ile Google Reklamcılık ortasında bir irtibat olması. Alphabet şirketi artık var, çünkü, üst çatı kavram olarak o oluştu yakın tarihte. Ben mesela yetkilendirmemi bir yandan Google LLC’den alırım, Google LLC’yle alakalı olarak bir tebligat geldiği takdirde o vekaletnameyi kullanarak bu tebellüğ ederim yani. Mevzulara nazaran ayrılması tahminen baş karıştırıcı olabilir. 5651 sayılı kanunla ilgili bir tebligat geliyorsa bu, Google Bilgi Teknolojileriyle ilgili bir mevzudur ve o tebligat ona nazaran alınıp ona nazaran raporlama yapılır. O, yurt dışındaki serverlarda olan içerikleri alakadar ettiğinden son analizde Google yurt dışına raporlanacak bir mevzudur. Türkiye’de bir pazarlama faaliyetiyle ilgili bir mukavele yapılacak olsa Türkiye’deki pazarlama faaliyetiyle ilgili mevzunun muhatabı Google Reklamcılık olacaktır üzere gibi… Fakat son analizde nereye bağlanıyor derseniz ana şirkete bağlanır bir formda hepsi alışılmış ki.”
