ABD Başkanı Joe Biden ve eski lider Donald Trump, Kasım ayında yapılacak seçimler için televizyondaki birinci tartışmalarını Perşembe akşamı gerçekleştiriyor.
Yerel saatle 21.00’da (TSİ 04.00) başlayan, Atlanta’daki CNN Başkanlık Tartışması’nda iki aday, yaklaşık dört yıl sonra birinci sefer, seçmenleri kendilerine oy vermeye ikna etmek üzere bir ortaya geliyor.
Daha evvel ABD’de mevcut bir lider eski bir liderle tartışma yapmamıştı.
Atlanta’nın bulunduğu Georgia 2020 seçimlerinde Biden’ın 13 binden az oyla kazandığı, oyların başa baş ilerlediği bir eyalet.
90 dakikalık tartışmada, yazı tipe sonucu konuşmayı Trump bitirecek ve Biden kürsüde sağda duracak. Stüdyoda hiçbir seyirci olmayacak. Yalnızca kelam alan kişinin mikrofonu açık olacak.
Başkanların yanında evvelden hazırlanmış notlar olması yasak lakin kalem ve kağıtları var.
Bu tartışma, seçimler Kasım ayında yapılacağı için erken görülüyor. ABD tarihinde bu kadar erken yapılan bir başkanlık tartışması olmamıştı. Şimdi her iki aday da kendi partisinin resmi adayı değil.
Cumhuriyetçiler, resmi adayı 15 Temmuz’da başlayan parti kongresinde duyuracak.
Joe Biden’ın adaylığı ise Ağustos ayında parti kongresinde resmiyete dökülecek.
Ancak bu taratışmanın seçim kampanyalarının nasıl geçeceği ve adaylar hakkında daha net bilgi vermesi bekleniyor.
Biden ve Trump’ın, iktisat ve göçmen meselesinin yanı sıra, Ukrayna ve Gazze üzere dış siyaset hususlarını da tartışması bekleniyor. Biden’ın konuşmayı hedeflediği bahisler ortasında kürtaj, sıhhat ve etraf hususları da var.
81 yaşındaki Biden, Amerika demokrasisini ve ülkenin dünyadaki pozisyonunu koruyacağını ve iklim kriterlerini karşılayacağını söylüyor.
Joe Biden, kendisi vazifedeyken çocuğu karar giyen ilk ABD başkanı oldu. Oğlu Hunter Biden, 2018’de silah satın alırken uyuşturucu kullanmış olmasıyla ilgili palavra söylemekten hatalı bulunmuştu.
78 yaşındaki Trump’ın ise yasa dışı göçü durdurmak, genel vergi indirimi, tüm ABD ithalatına yüzde 10 gümrük vergisi üzere vaatleri var.
Trump, . Böylelikle bir kabahatten karar giymiş birinci eski yahut vazifedeki lider oldu.
Diğer ülkeler ne düşünüyor?
ABD seçimleri dünya çapında yakından izleniyor. Zira seçim sonuşları dış politikayı büyük ölçüde değiştirecek üzere görünüyor.
Ukrayna’nın işgalinden bu yana ABD ile münasebetleri sertleşen Rusya, Beyaz Saray yarışını kim kazanırsa kazansın, seçim sonrası siyasi istikrarsızlık ve kutuplaşma işaretlerini yakından takip edecek ve bundan faydalanmanın yollarını arayacak.
Ancak Ukrayna için durum daha riskli. Joe Biden Kiev’e yardım gönderilmesinin güçlü bir destekçisi olurken, Donald Trump yardımın kesilmesi ve savaşın büsbütün sona erdirilmesinden kelam etti.
İsrail-Gazze savaşı devam ederken, birden fazla kişi Biden’ın savaş sırasındaki siyasetlerini onaylamadığından İsrailli Museviler Trump’ı Biden’a tercih ediyor üzere görünüyor. Filistinliler yaşadıkları acının görmezden geldiğini düşünüyor lakin tüm ABD yardımını kesme kelamı veren Trump’ın kazanması, onları daha da makus duruma getirebilir.
Çin kelam konusu olduğunda her iki aday da Pekin’e karşı sert davranma kelamı verdi. Fakat kimin kazanacağına nazaran farklı hesaplamalar görülebilir.
Öngörülemez bir Trump, ABD’nin bölgedeki müttefiklerini zayıflatabilir ve bölebilir. Tıpkı vakitte öbür bir ticari savaş da yaratabilir. Pekin de Joe Biden’a pek sıcak bakmıyor; bölgede kurduğu ittifakların yeni bir Soğuk Savaş yaratma potansiyeli olmasından korkuyor.
